เกร็ดความรู้ถมดิน ตอบคำถามเกี่ยวกับการถมดิน

ถมดินสร้างบ้านให้ “แน่น” ไม่ทรุด

การ ถมดิน ไม่ใช่แค่การสั่งดินมาเทให้เต็มพื้นที่ แต่คือการวางรากฐานที่สำคัญที่สุดของสิ่งปลูกสร้าง ปัญหา “บ้านทรุด โพรงใต้บ้าน หรือดินไหล” ส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากเสาเข็มไม่ดี แต่เกิดจากการเลือกชนิดดินผิดและการบดอัดที่ไม่ได้มาตรฐาน บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกเกร็ดความรู้การถมดินแบบ Exclusive ที่จะช่วยให้คุณประหยัดงบและได้พื้นที่แข็งแกร่ง

1. เลือก “ดิน” ให้ถูกงาน ความลับของ Soil Mechanics

คนส่วนใหญ่ค้นหาแค่ราคา แต่สิ่งที่กำหนดชะตาบ้านคุณคือ คุณสมบัติทางวิศวกรรมของดิน เลือกผิดประเภท = จ่ายค่าซ่อมแพงกว่าค่าถม

ดินดาน ซีแล็ค (Subsoil)

เป็นดินที่อยู่ลึกลงไปในชั้นดิน เนื้อละเอียด เหนียวแน่น แห้งไว บดอัดแล้วแน่นมาก รองรับน้ำหนักสิ่งปลูกสร้างได้ดี ไม่เหมาะกับการปลูกต้นไม้ (ต้องซื้อหน้าดินมาโปะหน้าทีหลัง)

ดินลูกรัง (Laterite Soil)

แกร่งแต่ร้อน มีหินปน แข็งมาก เหมาะสำหรับทำถนน ลานจอดรถ หรือถมที่โรงงาน ดินมีความร้อนสูง ต้นไม้ตายง่าย และขุดเจาะเสาเข็มยากในภายหลัง

ดินถมทั่วไป/ดินชั้นสอง (Fill Dirt)

ประหยัดแต่เสี่ยง ราคาถูกที่สุด เป็นดินที่มีส่วนผสมของอินทรียวัตถุหรือเศษวัสดุ การยุบตัวสูงมาก ไม่แนะนำให้ใช้ในจุดที่ต้องรับน้ำหนักโครงสร้างหลัก

หากต้องการ ถมดินสร้างบ้าน ให้เลือก “ดินดาน” หรือ “ดินซีแล็ค” (ดินดานผสมลูกรัง) จะคุ้มค่าที่สุดในระยะยาว ลดโอกาสเกิดโพรงใต้คานคอดิน

2. เทคนิคการ “บดอัด” ที่ห้ามมองข้าม (The Art of Compaction)

เคล็ดลับที่ไม่ซ้ำใครคือ “การยุบตัวของดิน (Settlement)” ธรรมชาติของดินเมื่อขุดขึ้นมาจะฟูตัว (Swelling) และเมื่อนำมาถมจะยุบตัวลงตามกาลเวลา

กฎการยุบตัว : โดยเฉลี่ยดินทั่วไปจะยุบตัวลงประมาณ 15-20% หลังการถม
แปลว่า หากคุณต้องการระดับดินสูง 1 เมตร คุณต้องถมเผื่อไว้ที่ 1.20-1.30 เมตร
การบดอัดทีละชั้น (Layering) : อย่าปล่อยให้ผู้รับเหมาเทดินกองสูงรวดเดียวแล้วบดอัดทีเดียว เพราะข้างล่างจะกลวง ให้กำชับว่า “ต้องบดอัดทุกๆ ความสูง 30-50 เซนติเมตร” โดยใช้รถบดอัดหรือแทรกเตอร์วิ่งย่ำ
ทิ้งดินให้เซ็ตตัว : หากเป็นไปได้ ควรถมดินทิ้งไว้ข้าม “ฤดูฝน” (ประมาณ 3-6 เดือน) น้ำฝนจะช่วยพาเม็ดดินแทรกตัวลงไปในช่องว่าง ทำให้ดินแน่นโดยธรรมชาติประหยัดค่ารถบดอัด

3. กฎหมายถมดินที่คุณต้องรู้ (เลี่ยงปัญหากับเพื่อนบ้าน)

การถมดินมีกฎหมายควบคุมตาม พ.ร.บ. การขุดดินและถมดิน พ.ศ. 2543

พื้นที่เกิน 2,000 ตารางเมตร : ต้องขออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น และต้องมีวิศวกรควบคุม
ระบบระบายน้ำ : ต้องจัดให้มีการระบายน้ำที่เพียงพอ ห้าม ถมดินแล้วทำให้น้ำไหลไปท่วมที่ดินข้างเคียงเด็ดขาด (เป็นคดีฟ้องร้องบ่อยที่สุด)
การป้องกันการพังทลาย : หากถมดินสูงกว่าพื้นที่ข้างเคียง ต้องมีระยะร่น หรือทำกำแพงกันดิน (Retaining Wall) เพื่อป้องกันดินสไลด์ไปทับที่ชาวบ้าน

ตารางเปรียบเทียบ : เลือกดินอย่างไรให้คุ้มค่าและเหมาะกับงาน

ตารางนี้รวบรวมข้อมูลตัดสินใจแบบรวดเร็ว (Quick Win) สำหรับผู้ที่กำลังวางแผน

ประเภทดิน	ความเหมาะสมหลัก	อัตราการยุบตัว (โดยประมาณ)	ราคา (เปรียบเทียบ)	เหมาะกับการปลูกต้นไม้	ความน่าใช้สร้างบ้าน
หน้าดิน (Topsoil)	ปลูกต้นไม้ จัดสวน	ปานกลาง	สูงมาก	⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️	⭐️⭐️
ดินดาน (Subsoil)	ถมเพื่อสร้างบ้าน, ทำถนน	ต่ำ	ปานกลาง	⭐️	⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
ดินลูกรัง	ลานจอดรถ, โกดัง, ถนน	ต่ำมาก	ปานกลาง-สูง	❌	⭐️⭐️⭐️⭐️
ดินถมทั่วไป	ถมที่นากว้างๆ (งบจำกัด)	สูง	ต่ำ	⭐️⭐️	⭐️⭐️
เศษอิฐ/หัก	ถมบ่อน้ำลึก, หลุมใหญ่	ต่ำ (แต่มีช่องว่างเยอะ)	ต่ำมาก	❌	⭐️

เจาะลึกคำถามยอดฮิต (FAQ) เกี่ยวกับการถมดิน

นี่คือชุดคำถามที่ผู้คนค้นหามากที่สุดใน Google (Search Intent) เกี่ยวกับ การถมดิน

Q1 : ควรถมดินสูงกว่าถนนเท่าไหร่ดี?

A : สูตรสำเร็จที่แนะนำคือ สูงกว่าถนนหน้าบ้าน 50-80 เซนติเมตร

เหตุผล : เผื่อการยุบตัวในอนาคต เผื่อการปูพื้นกระเบื้อง และเผื่อในอนาคตมีการทำถนนใหม่ (ซึ่งมักจะเททับถนนเดิมทำให้ถนนสูงขึ้นเรื่อยๆ) หากถมต่ำเกินไปในวันนี้ อีก 10 ปีบ้านคุณอาจจะกลายเป็นหลุมรับน้ำ

Q2 : ซื้อดินเป็น “คิว” หรือ “เหมาคัน” ดีกว่ากัน?

A :

ซื้อเป็นคิว (Cubic Meter) : แม่นยำกว่าสำหรับโครงการใหญ่ที่มีวิศวกรวัดหน้างานจริง (ต้องวัดคิวบนรถบรรทุก ไม่ใช่วัดตอนเทลงพื้นแล้ว เพราะดินจะฟู)
เหมาคัน/เหมาเที่ยว : เหมาะสำหรับงานสร้างบ้านทั่วไป ควบคุมงบง่ายกว่า แนะนำให้ตกลงขนาดรถให้ชัดเจน (เช่น รถ 6 ล้อเล็ก หรือ 10 ล้อ) และดูปริมาณดินเต็มกระบะเสมอ

Q3 : ถมดินแล้วสร้างบ้านเลยได้ไหม หรือต้องรอนานแค่ไหน?

A : หากใช้ “เข็มเจาะ” หรือ “เข็มตอก” ที่ยาวถึงชั้นดินดานแข็ง (ลึก 18-21 เมตร ใน กทม.) สามารถสร้างได้เลย เพราะน้ำหนักบ้านที่ลงเสาเข็ม ไม่ได้ลงที่ดินถมใหม่ แต่… ดินรอบบ้านและพื้นโรงรถที่ไม่มีเสาเข็มจะยุบตัวแน่นอน ดังนั้นควรออกแบบให้โครงสร้างบ้านตัดขาด (Joint) จากพื้นรอบนอก เพื่อไม่ให้ดึงรั้งกันจนแตกร้าว

ขั้นตอนต่อไปที่คุณทำได้ทันที

หากคุณกำลังวางแผนจะถมดิน ลองเริ่มจาก “การคำนวณปริมาณดิน” เบื้องต้นด้วยสูตรนี้ครับ :

() = () X () X () X 1.20 = () พื้นที่ กว้าง X ยาว X ความสูง X ค่าเผื่อการยุบตัว

ตัวอย่าง : ที่ดิน 50 ตร.วา. (200 ตร.ม.) ต้องการถมสูง 1 เมตร

200 X 1 X 1.20 = 240

ต้องการให้ช่วยคำนวณปริมาณดินสำหรับพื้นที่ของคุณโดยเฉพาะ หรือปรึกษาผู้รับเหมาถมดินโดยตรง โทรหาเราได้เลยครับ