16 ธันวาคม 2025

ถมดินสร้างบ้านให้ “แน่น” ไม่ทรุด

การ ถมดิน ไม่ใช่แค่การสั่งดินมาเทให้เต็มพื้นที่ แต่คือการวางรากฐานที่สำคัญที่สุดของสิ่งปลูกสร้าง ปัญหา “บ้านทรุด โพรงใต้บ้าน หรือดินไหล” ส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากเสาเข็มไม่ดี แต่เกิดจากการเลือกชนิดดินผิดและการบดอัดที่ไม่ได้มาตรฐาน บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกเกร็ดความรู้การถมดินแบบ Exclusive ที่จะช่วยให้คุณประหยัดงบและได้พื้นที่แข็งแกร่ง

1. เลือก “ดิน” ให้ถูกงาน ความลับของ Soil Mechanics

คนส่วนใหญ่ค้นหาแค่ราคา แต่สิ่งที่กำหนดชะตาบ้านคุณคือ คุณสมบัติทางวิศวกรรมของดิน เลือกผิดประเภท = จ่ายค่าซ่อมแพงกว่าค่าถม

• ดินดาน ซีแล็ค (Subsoil)

เป็นดินที่อยู่ลึกลงไปในชั้นดิน เนื้อละเอียด เหนียวแน่น แห้งไว บดอัดแล้วแน่นมาก รองรับน้ำหนักสิ่งปลูกสร้างได้ดี ไม่เหมาะกับการปลูกต้นไม้ (ต้องซื้อหน้าดินมาโปะหน้าทีหลัง)

• ดินลูกรัง (Laterite Soil)

แกร่งแต่ร้อน มีหินปน แข็งมาก เหมาะสำหรับทำถนน ลานจอดรถ หรือถมที่โรงงาน ดินมีความร้อนสูง ต้นไม้ตายง่าย และขุดเจาะเสาเข็มยากในภายหลัง

• ดินถมทั่วไป/ดินชั้นสอง (Fill Dirt)

ประหยัดแต่เสี่ยง ราคาถูกที่สุด เป็นดินที่มีส่วนผสมของอินทรียวัตถุหรือเศษวัสดุ การยุบตัวสูงมาก ไม่แนะนำให้ใช้ในจุดที่ต้องรับน้ำหนักโครงสร้างหลัก

หากต้องการ ถมดินสร้างบ้าน ให้เลือก “ดินดาน” หรือ “ดินซีแล็ค” (ดินดานผสมลูกรัง) จะคุ้มค่าที่สุดในระยะยาว ลดโอกาสเกิดโพรงใต้คานคอดิน

2. เทคนิคการ “บดอัด” ที่ห้ามมองข้าม (The Art of Compaction)

เคล็ดลับที่ไม่ซ้ำใครคือ “การยุบตัวของดิน (Settlement)” ธรรมชาติของดินเมื่อขุดขึ้นมาจะฟูตัว (Swelling) และเมื่อนำมาถมจะยุบตัวลงตามกาลเวลา

• กฎการยุบตัว : โดยเฉลี่ยดินทั่วไปจะยุบตัวลงประมาณ 15-20% หลังการถม
  แปลว่า หากคุณต้องการระดับดินสูง 1 เมตร คุณต้องถมเผื่อไว้ที่ 1.20-1.30 เมตร
• การบดอัดทีละชั้น (Layering) : อย่าปล่อยให้ผู้รับเหมาเทดินกองสูงรวดเดียวแล้วบดอัดทีเดียว เพราะข้างล่างจะกลวง ให้กำชับว่า “ต้องบดอัดทุกๆ ความสูง 30-50 เซนติเมตร” โดยใช้รถบดอัดหรือแทรกเตอร์วิ่งย่ำ
• ทิ้งดินให้เซ็ตตัว : หากเป็นไปได้ ควรถมดินทิ้งไว้ข้าม “ฤดูฝน” (ประมาณ 3-6 เดือน) น้ำฝนจะช่วยพาเม็ดดินแทรกตัวลงไปในช่องว่าง ทำให้ดินแน่นโดยธรรมชาติประหยัดค่ารถบดอัด

3. กฎหมายถมดินที่คุณต้องรู้ (เลี่ยงปัญหากับเพื่อนบ้าน)

การถมดินมีกฎหมายควบคุมตาม พ.ร.บ. การขุดดินและถมดิน พ.ศ. 2543

1. พื้นที่เกิน 2,000 ตารางเมตร : ต้องขออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น และต้องมีวิศวกรควบคุม
2. ระบบระบายน้ำ : ต้องจัดให้มีการระบายน้ำที่เพียงพอ ห้าม ถมดินแล้วทำให้น้ำไหลไปท่วมที่ดินข้างเคียงเด็ดขาด (เป็นคดีฟ้องร้องบ่อยที่สุด)
3. การป้องกันการพังทลาย : หากถมดินสูงกว่าพื้นที่ข้างเคียง ต้องมีระยะร่น หรือทำกำแพงกันดิน (Retaining Wall) เพื่อป้องกันดินสไลด์ไปทับที่ชาวบ้าน

ตารางเปรียบเทียบ : เลือกดินอย่างไรให้คุ้มค่าและเหมาะกับงาน

ตารางนี้รวบรวมข้อมูลตัดสินใจแบบรวดเร็ว (Quick Win) สำหรับผู้ที่กำลังวางแผน

ประเภทดิน	ความเหมาะสมหลัก	อัตราการยุบตัว (โดยประมาณ)	ราคา (เปรียบเทียบ)	เหมาะกับการปลูกต้นไม้	ความน่าใช้สร้างบ้าน
หน้าดิน (Topsoil)	ปลูกต้นไม้ จัดสวน	ปานกลาง	สูงมาก	⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️	⭐️⭐️
ดินดาน (Subsoil)	ถมเพื่อสร้างบ้าน, ทำถนน	ต่ำ	ปานกลาง	⭐️	⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
ดินลูกรัง	ลานจอดรถ, โกดัง, ถนน	ต่ำมาก	ปานกลาง-สูง	❌	⭐️⭐️⭐️⭐️
ดินถมทั่วไป	ถมที่นากว้างๆ (งบจำกัด)	สูง	ต่ำ	⭐️⭐️	⭐️⭐️
เศษอิฐ/หัก	ถมบ่อน้ำลึก, หลุมใหญ่	ต่ำ (แต่มีช่องว่างเยอะ)	ต่ำมาก	❌	⭐️

เจาะลึกคำถามยอดฮิต (FAQ) เกี่ยวกับการถมดิน

นี่คือชุดคำถามที่ผู้คนค้นหามากที่สุดใน Google (Search Intent) เกี่ยวกับ การถมดิน

Q1 : ควรถมดินสูงกว่าถนนเท่าไหร่ดี?

A : สูตรสำเร็จที่แนะนำคือ สูงกว่าถนนหน้าบ้าน 50-80 เซนติเมตร

• เหตุผล : เผื่อการยุบตัวในอนาคต เผื่อการปูพื้นกระเบื้อง และเผื่อในอนาคตมีการทำถนนใหม่ (ซึ่งมักจะเททับถนนเดิมทำให้ถนนสูงขึ้นเรื่อยๆ) หากถมต่ำเกินไปในวันนี้ อีก 10 ปีบ้านคุณอาจจะกลายเป็นหลุมรับน้ำ

Q2 : ซื้อดินเป็น “คิว” หรือ “เหมาคัน” ดีกว่ากัน?

A :

• ซื้อเป็นคิว (Cubic Meter) : แม่นยำกว่าสำหรับโครงการใหญ่ที่มีวิศวกรวัดหน้างานจริง (ต้องวัดคิวบนรถบรรทุก ไม่ใช่วัดตอนเทลงพื้นแล้ว เพราะดินจะฟู)
• เหมาคัน/เหมาเที่ยว : เหมาะสำหรับงานสร้างบ้านทั่วไป ควบคุมงบง่ายกว่า แนะนำให้ตกลงขนาดรถให้ชัดเจน (เช่น รถ 6 ล้อเล็ก หรือ 10 ล้อ) และดูปริมาณดินเต็มกระบะเสมอ

Q3 : ถมดินแล้วสร้างบ้านเลยได้ไหม หรือต้องรอนานแค่ไหน?

A : หากใช้ “เข็มเจาะ” หรือ “เข็มตอก” ที่ยาวถึงชั้นดินดานแข็ง (ลึก 18-21 เมตร ใน กทม.) สามารถสร้างได้เลย เพราะน้ำหนักบ้านที่ลงเสาเข็ม ไม่ได้ลงที่ดินถมใหม่ แต่… ดินรอบบ้านและพื้นโรงรถที่ไม่มีเสาเข็มจะยุบตัวแน่นอน ดังนั้นควรออกแบบให้โครงสร้างบ้านตัดขาด (Joint) จากพื้นรอบนอก เพื่อไม่ให้ดึงรั้งกันจนแตกร้าว

ขั้นตอนต่อไปที่คุณทำได้ทันที

หากคุณกำลังวางแผนจะถมดิน ลองเริ่มจาก “การคำนวณปริมาณดิน” เบื้องต้นด้วยสูตรนี้ครับ :

() = () X () X () X 1.20 = () พื้นที่ กว้าง X ยาว X ความสูง X ค่าเผื่อการยุบตัว

ตัวอย่าง : ที่ดิน 50 ตร.วา. (200 ตร.ม.) ต้องการถมสูง 1 เมตร

200 X 1 X 1.20 = 240

ต้องการให้ช่วยคำนวณปริมาณดินสำหรับพื้นที่ของคุณโดยเฉพาะ หรือปรึกษาผู้รับเหมาถมดินโดยตรง โทรหาเราได้เลยครับ

คู่มือเปลี่ยน “ที่รกร้าง” เป็น “สวนเกษตร” ลดภาษี : เจาะลึกงานถมดินและการปลูกมะม่วง-มะพร้าว

“ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง” ยิ่งปล่อยรกร้างภาษีก็ยิ่งแพง (เริ่มต้น 0.3% และเพิ่มขึ้นทุก 3 ปี) แต่หากเปลี่ยนสภาพเป็น “เกษตรกรรม” อัตราภาษีจะลดฮวบเหลือไม่เกิน 0.01-0.1% เท่านั้น

บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกทุกขั้นตอน ตั้งแต่การเลือกดินถม คำนวณคิวดิน ไปจนถึงเทคนิคการปลูกมะม่วงและมะพร้าวให้ผ่านเกณฑ์กรมธนารักษ์ครับ

ส่วนที่ 1 : ศาสตร์แห่งการถมดิน (เตรียมพื้นที่ให้พร้อม)

ก่อนจะปลูกต้นไม้ พื้นที่ต้องพร้อม การถมดินไม่ใช่แค่เอาดินอะไรมาเทก็ได้ ถ้าจะปลูกต้นไม้ให้รอด ต้องเลือกดินให้ถูก

1. ใช้ดินอะไรถม? ถึงจะปลูกต้นไม้ขึ้น

การถมดินเพื่อการเกษตร ไม่แนะนำให้ใช้ “เศษอิฐหัก” หรือ “ดินดานแข็งๆ” ล้วนๆ เพราะรากเดินไม่ได้

• ดินถมทั่วไป (ดินชั้นสอง) : ราคาประหยัด เหมาะสำหรับใช้ถมปรับระดับชั้นล่างสุดให้ได้ความสูงที่ต้องการ เนื้อดินแน่นพอสมควร
• หน้าดิน (Top Soil) : สำคัญมาก ต้องสั่งมาโปะหน้าด้านบนสุดอย่างน้อย 30-50 เซนติเมตร เป็นดินที่มีแร่ธาตุ ร่วนซุย เหมาะแก่การเพาะปลูก

2. วิธีคำนวณ : ต้องใช้ดินกี่คิว?

สูตรการหาปริมาตรดินง่ายๆ คือ :

กว้าง X ยาว X สูง = คิว (หรือลูกบาศก์เมตร)

ข้อควรระวัง (เผื่อดินยุบ) : ดินเมื่อบดอัดแล้วจะยุบตัวลง คุณควรสั่งดินเผื่อไว้ประมาณ 20-30% หรือคูณด้วย 1.3

ตัวอย่าง : ที่ดิน 1 ไร่ (1,600 ตารางเมตร) ต้องการถมสูง 1 เมตร

• เนื้อดินจริง : 1,600 X 1 = 1,600 คิว
• สั่งเผื่อบดอัด : 1,600 X 1.3 = 2,080 คิว

3. รถบรรขนทุกดินใส่ได้กี่คิว? (จะได้รู้ว่าต้องสั่งกี่เที่ยว)

ขนาดรถบรรทุกมีผลต่อราคาและการเข้าถึงพื้นที่ (ซอยเล็ก/ใหญ่)

• รถ 6 ล้อเล็ก (รถดั้มเล็ก) : บรรทุกได้ประมาณ 3-4 คิว (เหมาะกับซอยแคบ)
• รถ 6 ล้อใหญ่ (รถดั้มใหญ่) : บรรทุกได้ประมาณ 5-6 คิว (มาตรฐานนิยมใช้)
• รถ 10 ล้อ : บรรทุกได้ประมาณ 10-12 คิว (เหมาะกับที่แปลงใหญ่ ถนนกว้าง ราคาต่อคิวจะถูกที่สุด)

4. ราคาดินคิดยังไง?

ราคาขึ้นอยู่กับ “ชนิดดิน” และ “ระยะทางขนส่ง”

ราคาเหมาคัน : ผู้รับเหมามักตีราคาเป็น “เที่ยว” รวมค่าดินและค่าขนส่งแล้ว

ราคาหน้าบ่อ : หากมีรถเอง ราคาดินหน้าบ่ออาจอยู่ที่คิวละหลักร้อยต้นๆ

ส่วนที่ 2 : กฎเหล็ก “เกษตรกรรม” (ปลูกเท่าไหร่ถึงรอดภาษี)

ตามประกาศกระทรวงการคลังและมหาดไทย การจะขึ้นทะเบียนเป็นที่ดินเกษตรกรรม ต้องปลูกพืชตามบัญชีแนบท้ายในอัตราขั้นต่ำที่กำหนด ดังนี้ :

1. มะม่วง (Mango)

• อัตราขั้นต่ำ : 20 ต้น/ไร่
• ทำไมถึงนิยม : ดูแลรักษาง่าย ทนแล้งได้ระดับหนึ่ง เป็นที่ต้องการของตลาดตลอดปี

2. มะพร้าว (Coconut)

• อัตราขั้นต่ำ : 20 ต้น/ไร่
• ทำไมถึงนิยม : มะพร้าวน้ำหอมราคาดี หรือปลูกมะพร้าวแกงก็ขายง่าย เก็บผลผลิตได้นาน

Note : กฎหมายระบุว่าต้องเป็นการทำเกษตร “ตามสภาพความเป็นจริง” คือต้นไม้ต้องรอดและมีการดูแล ไม่ใช่แค่เอามาเสียบๆ ทิ้งไว้

ส่วนที่ 3 : ขั้นตอนการปลูกและดูแล (จากลงดินสู่ผลผลิต)

เมื่อถมดินเสร็จและพักดินไว้สักระยะ (แนะนำ 1-2 เดือนให้ดินเซตตัว) ก็เริ่มลงมือได้

เทคนิคการปลูก “มะม่วง”

1. พันธุ์ที่แนะนำ : น้ำดอกไม้สีทอง (ขายง่าย), เขียวเสวย (ทานดิบ), หรือโชคอนันต์ (ออกลูกทั้งปี)
2. ระยะปลูก : เพื่อให้ได้ 20 ต้น/ไร่ และต้นไม้โตได้ดี แนะนำระยะห่าง 8 X 10 เมตร หรือ 6 X 6 เมตร (จะได้จำนวนต้นมากกว่าขั้นต่ำ เผื่อตาย)
3. การขุดหลุม : กว้าง X ยาว X ลึก ประมาณ 50 เซนติเมตร รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอก
4. ผลผลิต : เริ่มออกดอกติดผลเมื่ออายุ 3 ปีขึ้นไป

เทคนิคการปลูก “มะพร้าว”

1. พันธุ์ที่แนะนำ : มะพร้าวน้ำหอม (บ้านแพ้ว/ดำเนินสะดวก) เป็นที่นิยมที่สุด
2. ระยะปลูก : แนะนำ 6 X 6 เมตร จะได้ประมาณ 40-45 ต้น/ไร่ (เกินเกณฑ์ขั้นต่ำ 20 ต้น สบายใจได้)
3. การเตรียมดิน : มะพร้าวชอบน้ำ แต่อย่าให้น้ำท่วมขังโคนต้น
4. ผลผลิต : เริ่มเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 3-4 ปี ตัดทะลายได้ทุก 20 วัน

สรุป : เช็คลิสต์ก่อนเริ่มงาน

รายการ	รายละเอียด
1. สำรวจพื้นที่	วัดขนาดที่ดิน คำนวณปริมาณดินที่ต้องใช้ (เผื่อ 30%)
2. เลือกผู้รับเหมาถมดิน	เปรียบเทียบราคาต่อเที่ยว หรือต่อคิว (เช็คชนิดรถบรรทุกขนดินที่เข้าซอยได้)
3. เลือกพืชที่จะปลูก	มะม่วง หรือ มะพร้าว (ต้องปลูกอย่างน้อย 20 ต้น/ไร่)
4. วางระบบน้ำ	สำคัญมากสำหรับการปลูกช่วงแรก หากไม่มีเวลาดูแล ควรจ้างคนรดน้ำ
5. ยื่นเรื่องภาษี	เมื่อปลูกเสร็จและต้นไม้โตระดับหนึ่ง ให้แจ้งเปลี่ยนการใช้ประโยชน์ที่ดินกับ อบต. หรือสำนักงานเขต

ขั้นตอนต่อไปที่เราทำให้คุณได้

หากคุณมีที่ดินขนาด (กว้าง X ยาว) หรือจำนวนไร่ที่แน่นอน และความสูงที่ต้องการถมดิน เราสามารถช่วย “คำนวณงบประมาณเบื้องต้น” (ค่าดิน + ค่าต้นไม้) ให้ได้ทันทีครับ ติดต่อ : ชนินทร์